Het nieuwe Energielabel per 1 januari 2021

Ruim 50 procent van de gebouwen in Nederland behoudt bij de invoering van de nieuwe bepalingsmethoden voor het meten van de energieprestatie van gebouwen – de NTA 8800 – zijn huidige energielabel.

Afgelopen januari werd bekend dat de invoering van het nieuwe energielabel voor woningen in tegenstelling tot eerdere berichten niet op 1 juli 2020 maar pas op 1 januari 2021 ingevoerd zal worden. Dit  label vervangt de systematiek van het huidige het Vereenvoudigd Energielabel (VEL) (het z.g. ‘doe het zelf’ label) voor een veel nauwkeuriger vaststelling van de energie prestatie van de woning. De energieprestatie zal uitgedrukt worden in een indicator van het primaire energieverbruik in kWh/m2 per jaar. Om hieraan te kunnen voldoen is er een nieuwe bepalingsmethode vastgesteld (NTA 8800) die de verschillende bestaande methoden gaat vervangen.

Voor de woningeigenaar betekent het vervallen van het VEL dat er hogere kosten zullen zijn op het moment dat hij of zij de woning wil verkopen of verhuren en nog geen geldig energielabel voor de woning heeft. Daar staat als voordeel tegenover een beter inzicht in welke maatregelen er genomen kunnen worden om de energieprestatie te verhogen. Voor de bepaling zal een bezoek aan huis van een daarvoor gekwalificeerde Energie Prestatie Adviseur noodzakelijk zijn.

Verschuivingen energielabel niet te voorkomen
In de variant die nu door de overheid onderzocht wordt, blijft de verdeling over de verschillende labelklassen gemiddeld gelijk. Daardoor blijven zoveel mogelijk woningen in dezelfde labelklasse. Het uitgangspunt is namelijk een zuiver technische en zoveel mogelijk beleidsneutrale overgang. Toch zullen sommige woningen met de NTA 8800 een betere of slechtere labelletter krijgen dan met de oude bepalingsmethode. Zo behoudt 53 procent dezelfde labelletter, 21 procent verschuift naar één labelklasse beter en 17 procent verschuift naar één labelklasse slechter.

Dat er toch verschuivingen optreden, is volgens het ministerie niet te voorkomen. De verschuivingen hebben verschillende oorzaken, maar hebben met name te maken met de toegenomen invloed van de geometrie van het gebouw op de uitkomst en met de actualisatie van de primaire energiefactor (PEF) voor elektriciteit.

Woningen met zonnepanelen scoren slechter
Met de geometrie van het gebouw wordt in dit verband de verhouding tussen de verliesoppervlakte van de schil (gevels, dak en vloer) en de gebruiksoppervlakte (vloeren) bedoeld, ook wel de compactheid van het gebouw. Ter illustratie: in een rijtje met identieke woningen, zal de hoekwoning een slechtere energieprestatie krijgen, doordat deze meer verliesoppervlakte heeft (namelijk een zijgevel) dan de tussenwoning. De woning verliest meer energie door deze extra buitengevel en heeft dus naar verwachting een hoger primair fossiel energiegebruik (PEF). In de oude methode werd deze geometrie niet meegenomen, wat leidde tot uitkomsten die minder correlatie hadden met de werkelijke energieverbruiken.

De PEF drukt uit hoeveel kilowattuur fossiele energie gebruikt wordt voor de productie van 1 kilowattuur elektriciteit. In de NTA 8800 is de PEF van elektriciteit veel lager geworden, omdat de opwekking van stroom de laatste jaren duurzamer is geworden. ‘Daardoor gaan woningen met elektrische installaties beter scoren, maar woningen met veel eigen zonnestroom (door middel van zonnepanelen) juist slechter’, schrijft het ministerie in de conceptregeling die nu ter consultatie voorligt. ‘Bij woningen is ervoor gekozen om extra energielabelklassen toe te voegen om nieuwbouw en zeer energiezuinige woningen beter te kunnen onderscheiden.